بر اساس گزارش‌های تازه منتشر شده، جک ما به عنوان موسس و مدیرعامل سابق گروه علی بابا، برای نصف سال به همراه خانواده‌اش در توکیو مخفی بود.
در پی اعمال سختگیری و محدودیت‌هایی که دولت کمونیستی چین علیه قدرتمندترین چهره‌های تجاری و غول‌های فناوری این کشور اعمال کرد، جک ما که پنجمین فرد ثروتمند در این کشور و همچنین موسس گروه علی بابا محسوب می‌شود، به ژاپن گریخت و به مدت 6 ماه همراه با خانواده‌اش در مرکز توکیو زندگی می‌کرد. ناگفته نماند گروه علی بابا به عنوان نهمین کمپانی بزرگ در چین و همچنین دومین غول حوزه فناوری در این کشور است.
به گفته افرادی که از امور زندگی وی آگاهی دقیق دارند، جک ما در زمان حضور خود در ژاپن از چشمه‌های آب گرم و اسکی در دامنه کوه‌های اطراف توکیو لذت برده و مرتبا به آمریکا و اسرائیل سفر می‌کرد. وی همچنین سعی داشت کمتر در عموم دیده شده و تیم امنیتی و سرآشپز مخصوص خود را نیز همراه داشت. تعاملات اجتماعی وی نیز محدود به افرادی اندک از اعضای کلاب‌های خصوصی توکیو بود که یکی از آن‌ها در قلب منطقه گینزا و دیگری در منطقه مارونوئوچی، روبروی کاخ امپراتوری ژاپن است. همچنین گفته می‌شود که وی به آثار هنری علاقه زیادی پیدا کرده و ضمن جمع آوری مجموعه، برای گذران وقت به نقاشی با آبرنگ می‌پردازد.
وی در زمان حضور خود در ژاپن، منافع تجاری خود را به صورت پایدار گسترش داده و صرفا به دو گروه تجارت الکترونیک علی بابا و Ant محدود نیست. وی در حال حاضر سکان هدایت دو کمپانی اصلی خود را به نسل جدیدی از رهبران واگذار کرده است. البته از طرفی حضور ما در ژاپن مصادف شد با اقدام تاریخی کمپانی ژاپنی سافت بنک که پس از ضرر ناشی از سقوط ارزش سهام کمپانی‌های فعال در حوزه فناوری که رشد چشمگیری داشتند، مجبور شد در اوایل سال میلادی جاری نیمی از سهام خود در گروه علی بابا را بفروشد. ناگفته نماند جک ما با ماسایوشی سان (موسس و مدیرعامل سافت بنک) دوستی بسیار نزدیکی نیز دارد.
ما از دو سال پیش که قانون‌گذاران و بانک دولتی چین را مورد انتقاد قرار داد، دیگر در انظار عمومی دیده نشد. پس از چنین اظهاراتی که نارضایتی شی جین پینگ، رئیس جمهور و دبیرکل حزب کمونیست چین، را به همراه داشت، دو کمپانی که وی پایه نهاد شامل گروه علی بابا و گروه خدمات مالی Ant، با مجموعه‌ای از مانع تراشی‌ها از طرف نهادهای نظارتی چین روبرو شد. مثلا آن‌ها مانع عرضه اولیه سهام گروه Ant با ارزش 37 میلیارد دلار شدند و گروه علی بابا را به بهانه نقض قوانین ضد انحصارگرایی 2.8 میلیارد دلار جریمه کرد. همچنین بانک مرکزی چین آماده است تا یک جریمه 1 میلیارد دلاری دیگر علیه گروه Ant اعمال کند.
فعالیت‌های دانشگاه برتر هوپان که ما سال 2015 در شهر هانگژو تاسیس کرد نیز با کاهش روبرو شدند. این دانشگاه که در حوزه آموزش‌های کسب و کار و اصول تجاری فعالیت دارد، از نظر حکومت چین ابزاری برای توسعه شبکه جک ما قلمداد شد. دولت همچنین گروه علی بابا را مجبور کرد روزنامه South China Morning Post مستقر در هنگ کنگ را واگذار کند، زیرا مجددا آن را ابزاری برای اثرگذاری عمومی این غول فناوری می‌دانست.
جک ما در هلند
موسسه خیریه‌ای که جک ما بنیان نهاد و وعده داد که پس از کناره گیری از ریاست علی بابا وقت خود را صرف آن کند نیز بسیار کم کار شده و کمتر به آن اشاره می‌شود. این موسسه در سطح بین المللی فعالیت‌های بشر دوستانه انجام داد؛ برای مثال با شیوع کرونا، میلیون‌ها ماسک بهداشتی توزیع کرد که کمک شایانی به جک ما برای ساخت برند جهانی خود بود. آخرین توئیت این موسسه مربوط به نوامبر 2020، یعنی همزمان با آغاز اعمال فشار از طرف دولت چین است.
غیبت جک ما با سیاست کووید صفر که دولت چین امسال پیاده کرد، همزمان شد؛ ما 58 ساله یک خانه در شهر هانگژو در حومه شانگهای که دفتر اصلی علی بابا آنجا مستقر است، دارد. به موجب سیاست کووید صفر، در ماه آوریل یک قرنطینه بسیار سختگیرانه در شهر شانگهای اعمال و دلتای رود یانگ تسه نیز در ماه می محاصره شد. این سیاست طی روزهای اخیر سبب اعتراضات سراسری در چین نیز شده است. چرا که به موجب این قوانین اهالی یک بلوک ساختمانی در شهر ارومچی (در استان سین کیانگ) که به خاطر ابتلا به کرونا توسط دولت در آپارتمان‌های خود حبس شده بودند، در پی آتش سوزی در ساختمان خود جان باخته و نیروهای امنیتی نیز به دلیل محدودیت‌های کرونایی، اجازه ندادند تا نیروهای امدادی خود را به موقع به صحنه برسانند. این مسئله اعتراضات اخیر در شهرهای مختلف چین را رقم زد.
و اما از زمانی که جک ما قانون‌گذاران چینی را مورد انتقاد قرار داد، در چندین کشور منجمله اسپانیا و هلند رویت شد. وی سال گذشته در جزیره مایورکای اسپانیا دیده شد و همچنین برای یادگیری درباره تولید با ثبات و پایدار مواد غذایی، سری به یک دانشگاه در هلند زد. حضور کمتر در چین به معنای گریز از قرنطینه‌های سختگیرانه کرونایی بود که علیه همه افرادی که وارد کشور می‌شوند، اعمال می‌شد. البته دوری از مسائل سیاسی ناخوشایند که ناشی از تلاش‌های پیشین وی برای اثرگذاری بر حلقه قدرت در چین است نیز دلیل دیگری است که او قصد دارد کمتر در چین حضور داشته باشد.
